Yükseklik Korkusu (Akrofobi) Ne Demektir, Nedenleri Nelerdir, Nasıl Tedavi Edilir?
Spesifik korkular arasında yer alan ve şiddetli bir şekilde hissedilen “yükseklik korkusu” olarak özetlenebilen Akrofobi, hastayı yüksekte panik haline sokma, kalp hızında artış ve ritm bozukluğu oluşturma risklerinden dolayı aslında oldukça tehlikeli bir sendromdur. Zaman zaman vertigo olarak adlandırılsa da, gerçekte bu tanım yükseklik korkusu için doğru değildir.
Yaş ve cinsiyetten bağımsız olarak aslında çok sık rastlanılan psikolojik bir problem olan Akrofobi, çoğu kişi açısından çok acil önlem alınmasını gerektiren bir durum olarak değerlendirilmez. Ancak hastanın özellikle yüksekte vereceği tepkinin önceden kestirilemiyor olması, yükseklik korkusunun bir şekilde kontrol altına alınmasını zorunlu hale getirir.
Akrofobik kişiler, yüksek binalara çıkmak istemezler, hatta yüksekte olduklarını düşünmekten bile korkarlar. Balkona çıkmak veya yaklaşmak, bazı vakalarda merdiven çıkmaktan çekinmek gibi kaygı bozuklukları, yükseklik korkusu yaşayan kişilerde sıklıkla görülür.
Ortaya çıkış nedeni tam olarak tespit edilememiş olsa da, genel kanı, geçmişte yaşanmış bir travmanın bilinçaltında yatması ve tekrarlanması korkusu olduğu şeklindedir.
Yükseklik korkusunun Belirtileri
Akrofobi belirtileri fiziksel ve psikolojik belirtiler olarak iki ana grupta incelenmektedir.
Fiziksel Belirtiler
Akrofobik kişilerde yüksek bir noktada iken,
- Artan nabız
- Huzursuzluk
- Titreme
- Baş dönmesi
- Sersemlik hissi
- Solunum güçlüğü gibi fiziksel belirtilerin bir veya birkaçı görülebilir.
Psikolojik Belirtiler
Yükseklik korkusunun psikolojik belirtileri ise şunlardır:
- Anksiyete
- Çaresizlik ve kapana kısılmışlık hissi
- Bulunulan yeri terk etme, kaçma arzusu
- Kötü bir olay beklentisi
- Derin kaygı
Akrofobi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bu saydığımız fiziksel ve psikolojik belirtilerin sizde de olduğunu düşünüyorsanız, bu durum sizin yaşamınızı olumsuz etkiliyorsa uzman desteği almanız gerekecektir.
Fobilerin pek çoğunda tedavi görme zorunluluğu yoktur. Elbette bu durum, fobinin sizi ve yaşamınızı nasıl etkilediğine bağlıdır. Çoğu birey, fobileri ile yaşamayı öğrenir ve kabullenir.
Ancak tedavi gerektiren bir boyutta yükseklik korkusu (Akrofobi) yaşıyorsanız uygulanacak tedavi yöntemleri şöyle özetlenebilir:
-
Maruz Bırakma Tedavisi
Çoğu fobinin tedavisinde uygulanan bir yöntemdir. Kişiyi fobisi ile yüzleştirme, fobiye maruz bırakma şeklinde uygulanır. Hasta, korkusu ile birkaç defa karşı karşıya gelerek, duygularına hakim olmaya ve korkusunu yenmeye odaklanacaktır. Fobiyi ağır yaşayanlarda bu yöntem ürkütücü olabilir.
-
Davranışsal Terapi
Bu yöntemde, ilgili psikiyatrist ile yükseklik korkusunun hastada oluşturduğu hisler, kaygılar üzerine konuşulur. Hastanın düşüncesine bile katlanamadığı yükseklik hissi hakkında konuşmaya alışması dahi tedavi için ciddi bir basamaktır.
-
İlaç Tedavisi
Direkt olarak fobiye karşı kullanılabilecek bir ilaç yoktur. Bunun yerine, kaygının hastada meydana getirdiği semptomlar üzerine etkili ilaçlar kullanılabilir. Yüksek kan basıncına karşı antihipertansifler, basit anksiyolitikler gibi.
Bazı hastaların farkına bile varmadan beraber yaşadığı fobilerden biri olan yükseklik korkusu, kişinin kontrol altına almak istediğinde başa çıkabileceği bir psikolojik rahatsızlıktır. Tedavinin en önemli bileşeni, hastanın korkusuna karşı göstereceği dirençtir.
