Trüf Mantarı Nedir? Faydaları Nelerdir?
Yüksek fiyatından dolayı “siyah elmas” olarak da bilinen trüf mantarı, ektomikoriza cinsi bir mantar türüdür.
Akdeniz ülkelerinde ve özellikle de meşelik alanlarda, meşe ağaçlarının köklendiği bölgelerde rastlanılan trüf mantarı nedir ve faydaları nelerdir sorularının cevapları bu yazımızın konusunu oluşturuyor.
Akdeniz ülkeleri haricinde aslında birçok ülkede daha bulunabilen trüf mantarı, faydaları hakkında öne sürülen iddialar nedeniyle çokça araştırılan ve sorgulanan bir mantar türü haline geldi.
Trüf Mantarı Nedir?
Meşe ve kestane ağaçlarının köklerinden beslenen ve bu nedenle bu ağaçların altlarında, toğrağın 10-20 cm derinliğinde rastlanılan trüf mantarı, dışarıdan bakıldığında görünüm ve sertlik olarak taşa benzetilebilir. Siyah gözenekli kabuğu ve katı yapısı ile bilinen trüf mantarının en yaygın üretimi Fransa’da yapılmaktadır.
Ülkemizde de “domalan mantarı” veya “keme” isimleri ile de bilinen bu mantar türü, ağırlıklı olarak Doğu ve Güvey Doğu Anadolu Bölgelerinde bulunmaktadır.
Patates gibi yumru şeklinde ve toprak altında gelişen trüf mantarının bulunması ayrı bir ustalık ve bilgi gerektirir. Bu mantarı bulmak üzere köpeklerin ve domuzların özel olarak yetiştirildiğinden bahsedersek, değeri hakkında da biraz daha bilgi vermiş oluruz.
Bir bölgedeki trüf mantarı üretimi ve miktarı yazın yağan sağanaklar ile yakından ilgilidir. Kurak yaz mevsimleri, trüf mantarının da kurumasına yol açacağından, elde edilen miktar da azalırken, fiyatı da ters oranda artacaktır.
Trüf mantarı yetiştiriciliği oldukça zor ve dikkat gerektiren bir uğraştır. Ekim yapılacak alan öncelikle 20-30 cm. derinliğinde sürülür, kökler ve yabancı bitkiler ayıklanır, fidanlar toprağa yerleştirilip can suyu verilerek örtülür. Bundan sonraki aşamalarda ortamın uygunluğuna göre erişkin boyu ortalama 100 g Ağırlığında olan trüf mantarlarının gelişimi beklenmelidir. Acemi üreticiler için yaz trüfü tercih edilmelidir.
Trüf Mantarının Faydaları Nelerdir?
Topraktan çıkarıldıktan sonraki 5 gün içinde tüketildiğinde, trüf mantarının tadı ve aroması daha iyi algılanabilir. Saklama için, bir cam kavanoz içinde ve buzdolabında muhafazası tercih edilmeli ve mantar su ile temastan uzak tutulmalıdır.
Salatalara, omlete, ev yemeklerine rendelenerek katılabileceği gibi, trüf mantarının kendisini mangalda pişirerek veya füme ederek de tüketebilirsiniz.
Trüf mantarı nedir sorusunun ardından faydalarını da sıralamadan geçmek olmaz. Bu kıymetli mantar türünü bu fiyata taşıyan asıl neden, zor bulunan ve üretilen bir mantar olmasından çok, insan sağlığına olumlu etkileridir.
Trüf Mantarının sağlığa etkilerini şöyle sıralayabiliriz;
- Vücudun ihtiyaç duyduğu 9 asal aminoasiti bünyesinde barındıran ve bu özelliği ile mükemmel bir protein kaynağı olan trüf mantarı, yine ihtiyaç duyulan, fosfor, magnezyum, kalsiyum, sodyum gibi birçok element için de çok uygun bir kaynaktır.
- C vitamini ve lifler açısından zengindir.
- Kalp ve şeker hastalığından kansere kadar etken olduğu düşünülen serbest radikallere karşı savunma oluşturan zengin bir antioksidan kaynağıdır.
- Bazı bakteri türlerinin gelişimini engellediği bilindiğinden, antibakteriyel özelliklere de sahip olduğu düşünülmektedir.
- Yapılan çalışmalarda, akciğer, meme ve kolon kanseri gibi oluşumlarda, kanserli hücrelerin çoğalmasını engellediği ve tümör gelişimin durdurduğu tespit edilmiştir. Yeterli çalışma olmamasına rağmen antikanser özelliğinden bahsetmek mümkündür.
- Şişlik, kızarıklık, ödem, ağrı gibi enflamasyon mediatörlerini baskılayarak şikayetlerin azalmasını sağlamaktadır.
- Tüketim kolaylığından da ayrı bir avantaj olarak bahsetmekte fayda var. Pişirilmeden, salata, çorba vb. menülere (örneğin rendelenerek) katılması ve böylelikle tüketilmesi önemli bir özelliktir.
- Hatırı sayılır fiyatına rağmen, az miktarda kullanılacak trüf mantarı (beyaz ve siyah trüf mantarlarının fiyatları, yaz ve kış trüf mantarlarına göre biraz daha makul sayılabilir) istenilen faydaları göstermeye yeterli olacaktır.
