Nomofobi Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?
İnanılmaz bir hızla gelişen teknoloji, insanoğlunu tıp alanında mucize çözümlere ulaştırsa da, bazı yeni sorunları ve hastalıkları da beraberinde getiriyor. İngilizce “No-Mobile Phobia” tamlamasından dilimize uyarlandığı şekliyle “Nomofobi” de işte bu psikolojik hastalıklardan biri.
İnternetin bu denli yaygınlaştığı günümüzde, ellerimizden düşüremediğimiz akıllı telefonlarımız ile her bilgiye kolaylıkla ulaşmanın keyfini yaşıyoruz. Ya da sadece yaşadığımızı sanıyoruz. Çünkü, cep telefonları ve tabletler gibi adı üzerinde “mobil cihazlar” kişisel bilgisayarların aksine, sürekli elimizde, cebimizde, çantalarımızda.
Aslında çok da sağlıklı olmayan bu durum, alışkanlık seviyesini aşıp, bağımlılık seviyesine çoktan ulaştı. Bu bağımlılık günümüzün revaçta hastalığı Nomofobi nedir sorusunu tam olarak cevaplıyor.
Biraz daha detaylandıralım…
Nomofobi Nedir?
Çevirisi ile anlamı özdeş olan Nomofobi kavramı en yalın haliyle “cep telefonsuz kalma korkusu” olarak tanımlanabilir.
Gün boyu ailemizin, çalışma arkadaşlarımızın, yakın çevremizin yüzlerinden çok daha uzun süre cep telefonlarının ekranlarına baktığımızı kimse inkar edemez. Ülkelere göre değişkenlik gösterse de modern dünyada günde ortalama 6 saat kadar cep telefonlarımız ile ilgilendiğimizi gösteren pek çok ciddi araştırma sonucu var. Bırakın televizyon, DVD izlemeyi, aile sohbetlerini, kişisel bilgisayarların bile yüzüne ancak cep telefonlarımızdan arta kalan sürelerde bakıyoruz.
Buraya kadar bu yaşananları “alışkanlık” olarak adlandırmak mümkün. Bunun bir adım ötesindeki asıl sorun ise, cep telefonundan uzak kalma, elinde hissedememe, ya kaybolduysa korkusuyla yaşamaya başlayan nomofobik kişilerin hızla artan sayıları.
Nomofobik Misiniz?
Nomofobi nedir sorusunun ardından basit birkaç soruyu kendiniz için cevaplayarak nomofobik misiniz sorusunun cevabı ile de yüzleşmeye hazır mısınız?
- İnternetsiz kalma korkusunu sık sık yaşıyor musunuz?
- Sinema veya tiyatro gibi aktivitelerde arada bir gizlice telefonunuzdaki bildirimleri kontrol ediyor musunuz?
- İş yerinizdeyken PC karşısında bile olsanız, internetten bilgi sorgulamalarını cep telefonunuzdan mı yapıyorsunuz?
- Araç kullanırken bildirim sesi duyduğunuzda hemen eliniz cep telefonunuza mı gidiyor?
- Cep telefonunuzu evde yemek yerken masaya getiriyor musunuz?
- Kaza sonucu telefon ekranınızın kırılması sizce bir beklenmeyen bir maliyetten çok, birkaç gün telefonsuz kalmak anlamına mı geliyor?
- “Ya telefonum kaybolursa ben ne yaparım” sorusu günde birden fazla aklınıza geliyor mu?
Bu sorulardan EVET cevabı verdiklerinizin sayısını lütfen belirleyin.
0-2 arasında EVET cevabı verdiyseniz, şimdilik korkulacak bir durum yok, nomofobik değilsiniz,
2-5 arasında EVET cevabı verdiyseniz, nomofobiye doğru hızla ilerliyorsunuz,
5-7 arasında EVET cevabı verdiyseniz, siz tam anlamıyla nomofobiksiniz anlamına geliyor.
Nomofobi Nasıl Tedavi Edilir?
Nomofobik bireylerin psikolojik anlamda uzman desteğine ihtiyaç duydukları yadsınamaz bir gerçektir.
Tedavi yöntemleri genel olarak davranışsal terapilerdir ama uygulamada farklılıklar gösterebilirler.
Bu tedavi yöntemlerinden ilki, bağımlılık tedavisidir. Hastaların, benzer durumda olan kişilerle iletişim kurmaları ve ortak veya farklı yönlerini konuşarak farkındalık yaratılması amaçlanır. Sosyal ilişkiler kurularak karşılıklı desteklenen bireylerin daha kolay iyileştikleri gözlemlenmiştir.
Bir diğer yöntem ise “maruz bırakma” olarak tanımlanır. Kişi, korkusu ile yüzleştirilir. Cep telefonu olmadan neler yapabileceği, hayatını nasıl devam ettireceği yaşatılarak öğretilir.
Daha hafif vakalarda ise kişi, sosyal medyadan tamamen uzaklaştırılarak, gerçek bireylerle, gerçek sosyal ilişkiler kurmaları sağlanır.
Bazı farklı tedavi yaklaşımları yine davranışsal olmakla birlikte, kişinin cep telefonunun kontrolünden çıkıp, kendisinin cep telefonunu kontrol etmesine yönelik önerilerde bulunulur. Günde sadece belli saatlerde ve belli sürelerle cep telefonunu kullanmasına izin vermek gibi.
Sonuç olarak tedavi yöntemlerinin ortak amacı, cep telefonunun içinde yaşanan ve tam da gerçek olmayan ortamdan kişiyi uzaklaştırıp gerçek dünyada farklı şekillerde de mutlu olabileceğini göstermektir.
Edinilecek bir hobi, dernek, vakıf ve sosyal yardım faaliyetlerinde aktif görev almak gibi gerçek insanlarla ve gerçek olaylarla iç içe geçirilecek zamanın kalitesi kişileri nomofobiden uzaklaştıracaktır.
