Mesleki Deformasyon Nedir?
Bir meslekle ilgilenen veya bir meslekte uzmanlaşmak isteyen bireyler bu noktada kendilerini güvence altına almak isterler. Mesleklerin en olumsuz yönlerinden bir tanesi deformasyon kavramıdır. Mesleki deformasyon nedir şeklinde yöneltilen bir soruya düzgün bir şekilde cevap vererek hem bu merakı giderebilir hem de ilerleyen süreçlerde özellikle de herhangi bir meslek dalında sürekli çalışan olunduğu durumda ne gibi sonuçlar doğuracağına dair fikir sahibi olabilirsiniz. Dilimize Fransızcadan geçen deformasyon sözcüğü, bir şeyin biçiminin bozulması anlamını taşır. Kötüye gitmek ve olumsuz etkilenmek gibi de anlamlara sahiptir. Başına mesleki sözcüğü getirildiğinde ise mesleki boyutlarda olumsuzluklar anlamını taşır. Peki, ama özellikle de memur ve özel sektörde çalışan insanlar için mesleki deformasyon nedir? Gelin inceleyelim.
Mesleki deformasyon, bir çalışanın herhangi bir meslek kolunda uzun mesai harcaması sonucunda oluşur. Mesleğin meydana getirdiği çeşitli alışkanlıkla ve bazı tutarsız davranışlar sonucunda bireyin hayatını olumsuz şekilde etkilemesi ile meydana gelir. Bu deformasyon kavramı psikolojik veya bedensel olacak şekilde iki farklı türde kendini gösterebilmektedir. Bu süreçleri en iyi şekilde atlatarak minimum hasar ile normal hayat standartlarına dönmek için de bireyin profesyonel ve uzmanlardan destek alması gerekir. Bu destek sonucunda bireyin psikolojik olarak aldığı hasarlardan kurtulması büyük ölçüde mümkündür. Fiziksel boyutlarda alınan hasarların giderilmesi bir nebze daha uzun süre alsa da, %100 şekilde geçiştirilmesi mümkündür.
Mesleki Deformasyon Nasıl Oluşur?
Mesleki deformasyonun oluşum sürecinde direkt olarak etkili olan faktörün kesinlikle zaman olduğunu belirtmek mümkündür. Zaman kavramı ile deformasyonun oluşması arasında doğru bir orantı bulunmaktadır. Öyle ki yapılan bir mesleki araştırma göstermiştir ki, bir meslekte 10 yılı devirmiş olan bireylerde mesleki deformasyon kavramının görülme riskinin 10 yıldan az aktif çalışan bireylere göre %40 daha az olduğu görülmektedir. Elbette zaman ve çalışma süreci deformasyonun oluşumu için direkt etkiye sahip olan ve tek bir faktör olarak söylenemez. Çalışılan ortamın genel durumu, çalışılan süre ve mesai saatleri gibi çalışma performansını etkileyen faktörler de son derce önemlidir. Eğer birey saydığımız bu şartların ağır olması durumu ile karşı karşıya kalıyorsa, mesleki deformasyonun görülme riskinin de artacağı söylenebilir. Mesleki deformasyonun arttığı bireylerde iş ortamında ve iş sonrasında görülen çeşitli olumsuzlukların oluştuğu gözlenmektedir. Bu sonuçlar kapsamında birey farklı şekillerde kendi psikolojisine ve ruhani durumlarına göre reaksiyonlar göstermektedir.
Mesleki Deformasyonun Sonuçları
Mesleki deformasyon nedir sorusunun cevabını aldıktan sonra bu kavramın bireyde oluşturacağı psikolojik ve fizyolojik etkilere de değinmek gerekir. Bu süreçlerde ruhsal olarak bireyde motivasyon düşüklüğü, sinir krizleri ve çeşitli agresif-saldırgan davranışlar meydana gelmektedir. Fizyolojik olarak sayılabilecek çeşitli etkileri ise çeşitli örneklerle açıklayalım;
- Gün boyunca ayakta hizmet eden bir kominin ilerleyen dönemlerde egzama sorunu yaşaması
- Konser ortamında şarkı söyleyen bir şarkıcının sesinin kısılması durumu
- Güneş ışığından yoksun ve karanlık bir ortamda çalışan denizaltı çalışanları, D vitamininden eksik kaldıkları için çeşitli kemik rahatsızlıkları yaşayabilirler
- Bekçilerin geceleri çalışmalarından dolayı uykusuzluk sorunları
Bütün bu boyutlarda bireylerin çalışma şartlarına adaptasyon gösterirken aynı zamanda günlük hayatlarında ve rutin uygulamalarını işlerken de çeşitli rahatsızlıklara sahip olmalarını sağlar. Elbette bu dönemler geçici olabileceği gibi aynı mesleği çok uzun süre yapan işçilerin, dönemlik sorunları uzun vadeli şekillerde de yaşadıkları görülmektedir. Mesleki deformasyondan kurtulabilmek için bireylerin profesyonel desteğin yanı sıra, iş şartlarını da gözden geçirerek aşırı yorucu mesleklerden uzak durmaları beklenir. Bu sayede de mesleki deformasyon nedir gibi araştırmalara girmelerine gerek kalmaz.
