Dishidrotik Egzama Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?
Elde görülen egzamaların %10 ila %20’sini oluşturan Dishidrotik Egzama, el aleti kullanan, yazı yazan, el sanatları ile uğraşan kişilerin hayat kalitelerini düşüren bir hastalıktır. Cinsiyetten bağımsızdır, kadın ve erkeklerde görülme sıklığı hemen hemen aynıdır.
Farklı kaynaklarda “dishidroz”, “pomfoliks”, “veziküler egzama”, “palmoplantar egzama” olarak da adlandırılan bu egzama türü el ve ayak egzamalarının en yaygın görülen türüdür.
Dishidrotik Egzama Neden Olur?
Nedenleri tam olarak bilinmese de bazı tetikleyici unsurlar Dishidrotik egzama nedenleri arasında sayılabilir.
-
Genetik Nedenler
Birinci derece yakınlarında alerjik rinit, alerjik bronşit, atopik dermatit gibi şikayetler yaşayanların varlığı, alerjik yatkınlığı olan kişilerde bu egzama türünün görülme ihtimalini daha da yükseltmektedir.
-
Alerjik Maddeler
Çeşitli metaller, sabun, deterjan, çimento, boya gibi kimyasallar gibi temas alerjenleri dishidrotik egzamayı tetikleyebilir.
-
Lokal Enfeksiyonlar
Vücudun farklı bölgelerinde meydana gelen veya nükseden mantar, vajinit, çıbanlar, diş enfeksiyonları gibi enfeksiyonların da pomfoliks vakalarını tetiklediği gözlemlenmiştir.
-
Psikolojik Faktörler
Stres, depresyon, obsesyon, anksiyete gibi durumlar tetikleyici rol oynayabilir.
-
Hatalı Beslenme
Yanlış uygulanan ve tek yönlü diyetler, hazır ve ambalajlı gıdalar, aşırı gıda tüketimi, bozulmuş miadı geçmiş yiyecekler egzama gelişiminde geçerli sebepler arasındadır.
-
Tütün Ürünleri Kullanımı
Tütün ve tütün ürünleri kullananlarda dishidrotik egzama görülme sıklığı çok daha yüksektir.
Dishidrotik Egzama Belirtileri
El avuçları, ayak tabanı, el parmak araları gibi bölgelerde öncelikle şiddetli kaşıntı hissi ve kızarıklık ile birlikte belirti vermeye başlar. Küçük boyutlu ve berrak sıvı ile dolu vezikül adı verilen kabarcıklar görülür. Veziküller birleşerek daha büyük kabarcıklara dönüşebilir.
Bu aşamada kaşıntı hissine ağrı da eşlik edebilir. 7-10 gün içinde kabarcıkların açılması ile kaşıntı sona erer. Kabarcıkların olduğu bölgelerde kepeklenmeler görülebilir.
Asıl dikkat edilmesi gereken nokta, dishidrotik egzama sonrası gelişebilecek impetigo, yılancık, dolama gibi sekonder bakteriyel enfeksiyonlardır.
Gelişen sekonder enfeksiyonlarda, kızarıklık, ağrı, şişme, cerahat dolu kabarcıklar ve kabuklanmalar görülür.
Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavide öncelik dishidrotik egzama nedenleri arasında saydığımız ve (alerjik ve genetik yatkınlık dışında kalan) hastanın yaşamında değiştirebileceği kriterleri kontrol altına almak ve düzenlemektir. Diyetinin değiştirilmesi, psikolojik destek, tütün ürünlerini bırakma, temaslı alerjenlerden kaçınma gibi faktörler, hastanın yapısına ve bulunduğu ortamlara göre düzene sokulmaya çalışılır.
İlaç tedavisi olarak ağırlıklı olarak kortikosteroidler (sistemik ve lokal), antibiyotikler (sistemik), antihistaminikler (sistemik), kortizonlu krem ve merhemler, botoks gibi preparatlar kullanılır.
Tedavi alternatifleri arasında;
- Fototerapi
- Kabarcık drenajı
- Soğuk kompres gibi seçenekler de hastanın özelinde tercih edilebilir.